همه آنچه باید درباره شیره خرما و خواص آن بدانید

شیره خرما خواص فراوان و ارزش غذایی بسیار بالایی دارد. مصرف این شیره برای صبحانه انرژی روز را تامین می کند . اگر به این ماده غذایی مقوی و خوشمزه علاقه دارید ، این بخش از بهداشت و سلامت نمناک را مطالعه فرمایید و با خواص ، مضرات و طرز تهیه شیره خرما آشنا شوید.

طبع شیره خرما:

طبع شیره خرما گرم و خشک است و بهترین نوع مصرف آن برای همه مزاج ها این است که شیره را با سرکه بجوشانید و «سرکه شیره» را مورد استفاده قرار دهید.

خواص شیره خرما:

ویتامین های موجود در شیره خرما

شیره خرما حاوی پروتئین، قند طبیعی مواد معدنی و ویتامین هایی مانند B1، B2، B3 و B5 و همچنین A1 و C است که در صورت مصرف دیگر نیازی به مولتی ویتامین ها ندارید. این شیره حاوی قندهای طبیعی مانند گلوکز، ساکارز و فروکتوز هستند و برای میان وعده یک انتخاب مناسب به حساب می آیند.

شیره خرما برای تامین انرژی بدن:

شیره خرما انرژی زا بوده و مصرف آن انرژی بدن را تامین می کند. مصرف این شیره قدرت یادگیری کودکان و دانش آموزان را افزایش میدهد.

شیره خرما برای درمان یبوست:

فیبر موجود در شیره خرما سبب می شود که خاصیت ملین داشته باشد و فرایند دفع را آسان کند.

شیره خرما برای سلامت دستگاه گوارش:

مصرف شیره خرما باعث افزایش فعالیت باکتری های موجود در دستگاه گوارش میشود و برای سلامت دستگاه گوارش مفید است.

شیره خرما برای درمان شب کوری:

شیره خرما به دلیل داشتن کاروتنوئید و ویتامین A از شب کوری که با علائمی مانند خشکی چشم و افزایش خطر ابتلا به عفونت همراه است ، جلوگیری و بینایی را تقویت می کند .

شیره خرما زایمان را آسان تر می کند:

خوردن شیره خرما در دوران بارداری دهانه رحم بازتر وفرایند زایمان و وضع حمل را آسان تر می کند.

شیره خرما برای درمان کم خونی:

شیره خرما حاوی آهن و اسید فولیک فراوان است و به برطرف شدن و درمان کم خونی کمک می کند. در بخش سلامت نمناک میخوانید که فولات موجود در خرما خون ساز است به همین علت برای زنان باردار بسیار مفید میباشد. آهن طبیعی موجود در شیره خرما، باعث افزایش گلبول های قرمز خون می شود.

شیره خرما برای رفع خستگی و ضعف:

شیره خرما سرشار از ویتامین های گروه ب است و برای تعادل اعصاب، رفع خستگی و ضعف مفید می باشد . منیزیم و فسفر موجود در شیره خرما سلول های عصبی را تقویت و سر زنده نگه می دارد.

شیره خرما برای افزایش وزن:

اگر وزنتان کم است و تمایل دارید وزنتان اضافه شود شیره خرما مصرف کنید . شیره خرما کالری بالایی دارد و مصرف روزانه آن سبب چاق شدن صورت می شود.

شیره خرما مناسب برای پوست:

شیره خرما حاوی ویتامین C و D است که برای ویژگی الاستیک پوست شما بسیار مفید بوده و پوست را صاف تر می کند. شیره خرما خاصیت ضد پیری دارد و مانع از تجمع ملانین در بدن می شود. اما طبع شیره خرما گرم است واگر با گرمی های دیگر مانند ارده میل شود باعث ایجاد جوش های پوستی خواهد شد.

شیره خرما برای افزایش قوای جنسی:

مصرف شیره خرما برای بالا بردن قوای جنسی بسیار مفید است . مواد مغذی فراوان موجود در شیره خرما استقامت جنسی در بدن را افزایش می دهد.

شیره خرما برای افزایش رشد موها:

شیره خرما سرشار از آهن است و باعث افزایش گردش خون در زیر پوست شده و به تقویت فولیکول های مو کمک کرده و رشد مو را افزایش می دهد.

شیره خرما برای تقویت و استحکام استخوانها:

شیره خرما به دلیل کلسیم و منیزیم موجود در آن سبب تقویت و استحکام استخوانها می شود. شیره خرما خاصیت ضد التهاب داشته و برای افرادی که دچار آرترزو و التهاب مفاصل هستند، مفید میباشد و در تسکین درد مفاصل و دردهای روماتیسمی موثر است.

شیره خرما کاهنده کلسترول خون:

شیره خرما چربی کمی دارد و فاقد کلسترول می باشد بنابراین با مصرف کنترل شده آن می توانید از مزایا شیرین کنندگی آن بهره برده و درنهایت کلسترول خود را نیز کنترل کنید.

شیره خرما غنی از پروتئین:

شیره خرما سرشار ازپروتئین است که به حفظ عضلات و ماهیچه ها کمک می کند. اگر ورزش می کنید برای تأمین پروتئین خود قبل تمرینات ورزشی از شیره خرما استفاده کنید تا کالری موردنظر را با پروتئین مفید در اختیار بدنتان قرار دهد.

دیگر خواص شیره خرما:

شیره خرما سرشار از پتاسیم و منگنز است.

مصرف آن هنگام صبح با صبحانه یا شیر ولرم، سبب فعال شدن سلول های عصبی می شود.

مصرف شیره خرما سبب برطرف شدن ناراحتی های گوارشی و باعث ایجاد کلنی های باکتری های مفید در روده ها می شود.

شیره خرما تقویت کننده قلب است.

مصرف شره خرما سبب دفع سموم از کبد می شود.

برای درمان گلودرد، تب و سرماخوردگی بهتر است شیره خرما مصرف کنید.

طریقه مصرف شیره خرما :

برخی از مردم شیره خرما را برای صبحانه مصرف می کنند که بسیار انرژی زاست. مصرف شیره خرما به عنوان میان وعده بسیار مفید است. برخی نیز از شیره خرما به جای شکر در پختن حلوا استفاده می کنند. شیره خرما با توجه به مواد مغذی، فیبر و آنتی اکسیدان هایی که در آن وجود دارد جایگزین خوبی برای شکر می باشد.

از عادات غذایی مرسوم مردمان بسیاری از شهرها مانند اراک ، همدان ، تبریز ، اردبیل و … خوردن «شیر برنج با شیره»، «برف با شیره»، «شیر با شیره» و «ارده با شیره» در زمستان است.

روش تهیه شیره خرما:

شیره ی خرما به دو روش صنعتی و سنتی تهیه می شود:

روش صنعتی تهیه شیره خرما :

در روش صنعتی شیره خرما به کمک آب و اعمال حرارت، مواد جامد محلول در آب میوه ی کاملاً رسیده ارقام مختلف نخل خرما به نام علمی Phoenix dactylifera از خانواده Palmacea به دست می آید.

روش سنتی تهیه شیره خرما:

شیوه جوشاندن (روش گرم):

• خرما را در دیگ های سر باز می ریزند و به اندازه وزن آن آب اضافه می کنند.

• مخلوط آب و خرما را حرارت می دهند تا شیره در آب حل گردد .

• وقتی شیره به غلظت مورد نظر رسید ، مخلوط را صاف نموده و شیره را در ظرف های پلاستیکی یا حلب های فلزی می ریزند.

2- تهیه شیره در حوضچه های سیمانی (روش سرد):

• در حوضچه هایی که 1 الی 5/1 متر از سطح زمین بلندتر است خرما را می ریزند.

• در اثر نیروی وزن خرماها به هم فشار می آورند و از سوراخی که در ته حوضچه تعبیه شده است شیره خارج شده و آن را جمع آوری می کنند.

3 – تولید شیره خرما به طریقه حصیر:

خرما را در سبد حصیری که از برگ خرما درست شده است می ریزند .

شیره خرما در اثر فشار خرماها بر روی همدیگر از منافذ حصیر خارج می شود.

معایب تهیه شیره خرما شیره خرما به روش سنتی:

اصول بهداشتی در تولید و بسته بندی رعایت نمی شود.

محصول تولیدی نامناسب و تیره رنگ است.

راندمان تولید پایین است.

غلظت شیره خرما پایین است.

طعم شیره به علت وجود املاح معدنی ناخواسته در آن مناسب نیست.

خواص غذایی شیره خرما :

اسیدیته:

حدود مجاز اسیدیته ی شیره ی خرما 3/1 – 5/0 درصد اسیدیته بر حسب اسید استیک می باشد.

رنگ شیره خرما:

رنگ شیره خرما شفاف بوده و تحت شرایط طبیعی و سالم به دست می آید.

PH:

حدود مجاز میزان PH شیره ی خرما باید 3/4 – 5/3 باشد.

مواد جامد محلول در آب:

حدود مجاز میزان مواد جامد محلول در آب در شیره خرما باید 73-67 درصد باشد.

خاکستر در شیره خرما:

میزان خاکستر در شیره خرما باید حداکثر 5/1 درصد باشد.

قند:

قندهای احیا کننده شیره خرما:

قندهای احیا کننده موجود در شیره خرما باید 58 درصد باشد.

قند غیر احیا:

نسبت فروکتوز به گلوکز در فرآورده باید حداقل 7/0 باشد.

میزان قند غیر احیا بر حسب ساکاروز موجود در شیره خرما باید حداکثر 4 درصد باشد.

طعم و بو شیره خرما:

شیره خرما باید از هر گونه طعم و بوی حاصل از سوختگی، تخمیر، ترشیدگی و کپک زدگی عاری باشد.

مواد خارجی:

فرآورده باید فاقد بقایای گیاهی مانند برگ، ساقه، پوست میوه باشد . شیره خرما باید فاقد هرگونه آفت زنده و مرده و بقایای آن ها مانند تخم، لارو، شفیره و ذرات شن و خاک باشد.

آلاینده های فلزی در شیره خرما:

آلاینده های فلزی در شیره خرما نباید بیش از حد استاندارد باشد.

مواد نگه دارنده:

در شیره خرما نباید از مواد افزودنی به جز اسید سیتریک استفاده کرد.

مقاومت در برابر شکرک زدگی:

در دمای 4 درجه سانتی گراد شیره خرما نباید حداقل 48 ساعت شکرک بزند.

نشانه گذاری:

بر روی برچسب بسته بندی این فرآورده باید نام محصول، نام و نشانی تولید کننده، ذکر مواد متشکله به کار رفته، شماره پروانه ساخت از وزارت بهداشت و درمان آموزش پزشکی، شماره سری ساخت، تاریخ تولید و انقضای مصرف،وزن خالص، ساخت جمهوری اسلامی ایران، شرایط نگهداری و میزان بریکس نوشته شود.

بسته بندی شیره خرما:

این فرآورده را می توان در شیشه، قوطی و انواع بسته بندی های مواد خوراکی در ظرف شکل داده شده بسته بندی نمود.

موارد احتیاط شیره خرما:

برای افراد دیابتی مضر است اما مصرف کم آن به دلیل داشتن مواد قندی طبیعی مشکلی ندارد. شیره خرما طبیعتی گرم دارد و طبق آنچه سلامت نمناک توضیح داده است همراه کردن آن با مواد غذایی گرم برای گرم مزاج ها مضر است زیرا موجب غلیظ شدن صفرای شان و جوش زدن در صورت و بدن می شود.

برای افراد چاق و کم تحرک مضر است زیرا درصد بالایی کالری دارد پس اگر ورزش نمی کنید، با خوردن این ماده مغذی، حتماً چاقی و عوارض آن انتظارتان را می کشد.

جایگزینی شیره خرما به جای شکر در بستنی:

ساکارز به دلیل ارتباط با برخی مشکلات سلامتی نظیر فشار خون، بیماری های قلبی، فساد دندان و چاقی، افزایش سطح گلوکز و انسولین خون به ویژه برای دیابتی ها مضر است.جایگزینی شیره خرما به جای شکر در بستنی نرم از مشکلات ناشی از مصرف ساکارز به ویژه در دیابتی ها پیشگیری می کند. با توجه به تأثیر نوع قندها بر ویسکوزیته فاز غیر منجمد در بستنی که کریستالیزاسیون و رشد کریستال های یخ طی چرخه ذوب و انجماد هنگام حمل و نقل و نگهداری تحت تأثیر قرار می دهد برای شوک حرارتی و کیفیت محصول طی زمان ماندگاری پیشنهاد می شود.